Radosław Pluciński, Radca Prawny, www.radcyprawni.net, tel.+ 48 22 354 64 96
Przepisy międzynarodowe ustanawiające zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład samolotu lub dużego opóźnienia lotów oraz Ustawa Prawo lotnicze określająca zasady kompensowania szkód, poniesionych przez pasażerów, wynikają z potrzeby ochrony konsumentów w powszechnym obrocie prawnym. Minimalizacja niedogodności wynikająca z odwołanych lotów wymaga, aby przewoźnik najwcześniej jak to możliwe poinformował pasażerów o odwołaniu lotu przed godziną startu i zaoferował pasażerom korzystne zmiany w planie podróży. W przeciwnym razie, jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania. Pasażerowie, których loty zostały odwołane, powinni mieć też możliwość otrzymania zwrotu należności za bilety albo otrzymania oferty zmiany trasy podróży na satysfakcjonujących warunkach. Zaś podczas oczekiwania na wylot należy im zapewnić należytą opiekę.
Niewinny przewoźnik
Możliwość uniknięcia wypłaty odszkodowania przez przewoźnika istnieje, gdy odwołanie lotu jest spowodowane przez wyjątkowe okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Czyli zdarzenie zostało spowodowane wydarzeniami nie do uniknięcia. Okoliczności te mogą, w szczególności, zaistnieć w przypadku nieodpowiednich warunków meteorologicznych uniemożliwiających dany lot, zagrożenia bezpieczeństwa, nieoczekiwanych wad i zdarzeń mogących wpłynąć na bezpieczeństwo techniczne lotu, strajków lub destabilizacji politycznej.
Również obowiązek opieki nad pasażerami oczekującymi na alternatywny lub opóźniony lot może zostać ograniczony lub zdjęty z przewoźnika, jeżeli jej zapewnienie mogłoby spowodować dalsze opóźnienia. Część z Czytelników zapewne pamięta uwięzionego Toma Hanksa w filmie „Terminal” gdy leciał do Krakozji i został uwieziony w terminalu lotniczym w USA. Każdemu się to może zdarzyć, nawet autorowi tekstu, co widać na zdjęciu.
600 euro dla pasażera
Co ważne - pasażerowie powinni zostać w pełni poinformowani o ich uprawnieniach wynikających z odmowy przyjęcia na pokład oraz odwołania lub dużego opóźnienia ich lotów, by mogli skutecznie korzystać z przysługujących im praw. Wiadomość taka powinna obejmować również przyczyny opóźnienia w celu umożliwienia pasażerom oceny swojej sytuacji. Odpowiedzialność z tytułu odmowy przyjęcia na pokład z powodu overbookingu (większa liczna pasażerów niż miejsc w samolocie, hotelu) oraz z tytułu odwołania lotu normują przepisy unijne. Wyraźnie przyznają one pasażerom prawo do odszkodowania w razie odmowy przyjęcia na pokład samolotu oraz w razie odwołania lotu. Odszkodowanie to, zgodnie z art. 7, przysługuje w ściśle określonych kwotach:
- 250 euro – dla wszystkich lotów o długości do 1500 km,
- 400 euro – dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 km i wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 km,
- 600 euro – dla wszystkich innych lotów.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że przedawnienie roszczenia o takie odszkodowanie, czyli czas, po którym ustaje możliwość jego dochodzenia na drodze administracyjnej lub sądowej, nie jest regulowana przepisami unijnymi i wynika z prawa krajowego.
Zażądajmy zmianę planu podróży
Odszkodowanie opisane powyżej nie przysługuje, jeżeli
podróżni zostali poinformowani o odwołaniu połączenia co najmniej 2 tygodnie przed planowym czasem odlotu.
w czasie od 7 do 14 dni przed planowym czasem odlotu podróżni zostali poinformowani o tej okoliczności i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot najpóźniej 2 godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do miejsca docelowego najpóźniej 4 godziny po planowym czasie przylotu.
podróżni zostali poinformowani o odwołaniu lotu w okresie krótszym niż 7 dni przed planowym startem i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie wcześniej niż na godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do miejsca przeznaczenia najwyżej 2 godziny po planowym czasie.
W przypadku odwołania lotu pasażerowie otrzymują także pomoc od przewoźnika w postaci pełnego zwrotu środków za bilet lotniczy lub możliwość wyboru połączenia powrotnego w najwcześniejszym możliwym terminie. Alternatywnie mają prawo też żądać zmiany planu podróży, na porównywalnych warunkach, do miejsca docelowego, w najwcześniejszym możliwym terminie lub w późniejszym terminie który będzie dla pasażera dogodny - w miarę dostępności wolnych miejsc.
Dokumentacja obowiązkowa
Mając komórki, smartfony, fotografujmy godziny opóźnienia na tablicy w hali odlotów i przylotów, bilety lotnicze, informacje, które otrzymujemy, itd. To pozwoli nam bezproblemowo uzyskać później odszkodowanie także dla każdego członka rodziny osobno jeśli lecimy razem.
W razie odmowy przez przewoźnika wypłaty odszkodowania w żądanej kwocie, dalsze jego dochodzenie przed Prezesem Urzędu Lotnictwa Cywilnego może skutkować nałożeniem kary grzywny na linie lotnicze. Będzie miała ona charakter dyscyplinujący i wynikała będzie z przepisów Ustawy Prawo lotnicze, która pozwala na nałożenie kary w wysokości od 1000 do 2500 zł z uwagi na naruszenie obowiązków przez przewoźnika. Przykładem przyczyny uzasadniającej nałożenie kary, może być nie wypłacenie odszkodowania za opóźnienie lotu do dnia wydania decyzji.
